منابع کلیدی در مدل کسب و کار
هر کسب و کار برای خلق ارزش و ارائه‌ی آن به یک سری منابع احتیاج دارد. این منابع هستند که بقای کسب و کار را تضمین می‌کنند. در طراحی بوم مدل کسب و کار پنجمین بلوک به منابع کلیدی اختصاص دارد. این بخش از مدل کسب و کار پشتوانه‌ی دیگر بلوک‌هاست پس بهتر است پیش‌از شروع به فکر تامین منابع باشیم. تا انتهای این مقاله می‌توانید منابع کلیدی شرکت خود را شناسایی کنید.
منابع کلیدی چیست؟
اگر کسب و کار را یک ماشین در حال حرکت در نظر بگیریم سوخت این ماشین منابع کلیدی است. منابع، دارایی و ورودی یک شرکت است که فرآیندهای تولید و پروسه‌ی ارائه‌ی ارزش به آن گره خورده. منابعی که ادامه‌ی فعالیت شرکت وابسته به وجود آن‌ها باشد منابع کلیدی محسوب می‌شوند. پس منابع کلیدی با ارزش‌ترین دارایی هر کسب و کار است.
یکی از راه‌های ساده برای شناسایی منابع کلیدی حذف فرضی آن‌هاست. این کار کمک می‌کند تا میزان تاثیر و حیاتی بودن منبع حذف‌شده سنجیده شود. در بخش‌ها بعدی مفصل به راه‌های دیگر شناخت می‌پردازیم.
انواع منابع کلیدی
اگر از ابتدا منابع موجود و دارایی‌های خود را بشناسیم خطر کمتری کسب و کارمان را تهدید می‌کند. برای شناسایی بهتر استروالدر در کتاب خلق مدل کسب و کار منابع کلیدی را به چهار گروه اصلی تقسیم می‌کند:
- منابع مالی (Financial Resources)
- منابع فیزیکی (Physical Resources)
- منابع فکری و داشته‌های نامشهود (Intellectual / Intangible Resources)
- منابع انسانی (Human Resources)
اما تمام منابع کسب و کار فقط در این چهار دسته خلاصه نمی‌شوند. مثلاً کانال توزیع و بازاریابی هم یک منبع مهم به حساب می‌آید که بسیار حیاتی است. در ادامه چهار دسته‌ی اصلی را با مثال بررسی می‌کنیم.
منابع کلیدی مالی
منابعی که می‌توانیم سرمایه‌ی مورد نیاز برای راه‌ندازی کسب‌و کارمان را از آن تامین کنیم منابع مالی می‌گوییم. تعدادی از منابع کلیدی مالی عبارتند از:
- سرمایه‌گذاری‌ها
- وجوه نقدی
- سپرده‌های بانکی
- سهام
- ارز
- چک
منابع کلیدی فیزیکی
این منابع تجهیزات ملموسی هستند که فیزیکی‌اند. برخی از منابع فیزیکی عبارتند از:
- مکان فیزیکی (ساختمان، کارخانه و…)
- تجهیزات و ماشین‌آلات
- وسایل نقلیه
- تاسیسات تولیدی
- سیستم اتوماسیون انبار
منابع کلیدی فکری و داشته‌های نامشهود
همین طور که از اسم این منابع پیداست ماهیت فیزیکی ندارند. ممکن است این منابع نادیده گرفته شوند در حالی که بسیار موثرند. تعدادی از منابع فکری و نامشهود عبارتند از:
- اسم برند
- فناوری
- دانش اختصاصی
- حق اختراع
منابع کلیدی انسانی
این منبع شامل افراد و پرسنلی‌ست که کارهای کسب و کار را انجام می‌دهند. افراد برای انجام کارها از دانش یا قدرت فیزیکی‌شان استفاده می‌کنند. این منبع بسیار حیاتی‌ست به همین خاطر بخشی به نام منابع انسانی برای رسیدگی به امور نیروی انسانی در شرکت‌ها درنظر رفته می‌شود.
شناسایی منابع کلیدی در مدل کسب و کار
پیش‌نیاز تحقق بخش‌های دیگر مدل کسب و کار مثل ارزش پیشنهادی، مشتریان و جریان درآمدی یافتن منابعی است که به آن‌ها احتیاج داریم.
برای طراحی این بلوک می‌توان از روش‌های زیر کمک گرفت:
- تحلیل رقبا
با بررسی منابع کلیدی رقبای خود، ایده‌های خوبی به دست می‌آید. هرچه کار کسب و کاری به شما نزدیک‌تر باشد منابع هم شبیه‌تر هستند.
- طوفان فکری
گاهی شرکت‌ها پس از راه‌اندازی کسب و کار به سراغ شناسایی منابع کلیدی خود می‌روند. در این هنگام تا حدودی منابع مشخص هستند ولی باید معایب و مزایای آن‌ها بررسی شود. پس از آن طوفان فکری با کارکنان می‌تواند مسیر خوبی برای کشف دیگر منابع مورد نیاز باشد.
سوالاتی که می‌توان در طوفان فکری مطرح کرد:
- منابع چگونه به توسعه مدل کسب و کار کمک می‌کنند و چه چیزی کم دارند؟
- به چه دارایی‌ها و قابلیت‌هایی برای اجرا و توسعه کسب و کار نیاز دارید؟
- ورودی‌های ضروری کسب و کار کدامند؟
- تمرکز بر ارزش پیشنهادی
هر کدام از منابع قسمتی از ارزش پیشنهادی ما را عملی می‌کنند. بنابراین از ارزش پیشنهادی بوم مدل کسب و کار خود به عنوان محرک استفاده کنید.
سخن آخر
منابع کلیدی هر کسب و کار بر اساس هدف و مسیری که طی می‌کنند تعیین می‌شود. شناخت دقیق این منابع و طراحی اولویت‌شان در این بلوک، باعث کنترل هزینه‌‌ها و افزایش سرعت رشد می‌شود. اگر به دنبال طراحی بوم مدل کسب و کارتان هستید مقاله‌ی «مدل کسب و کار چیست؟» می‌تواند بسیار راه‌گشا باشد.
دیدگاهتان را بنویسید