جریان درآمدی در مدل کسب و کار به روش‌هایی اطلاق می‌شود که یک سازمان از طریق آن‌ها به کسب درآمد می‌پردازد و برای بقای کسب‌ و کار و سیستم سازی آن حیاتی است. این جریان‌ها بر اساس دسته‌بندی مشتریان و نوع محصول یا خدمت متفاوت هستند و به هفت نوع اصلی تقسیم می‌شوند: فروش دارایی، حق استفاده، حق عضویت، قرض دادن/اجاره دادن، اعطای حق امتیاز، دستمزد کارگزاری و انجام تبلیغات. طراحی دقیق این جریان‌ها، که باید علاوه بر جبران هزینه‌ها، سودآور نیز باشند، برای موفقیت هر کسب‌وکار ضروری است. برای آشنایی کامل با انواع جریان‌های درآمدی و نحوه طراحی آن‌ها، شما را به مطالعه ادامه مطلب دعوت می‌کنیم. همچنین در کارگاه بوم کسب و کار به طور کامل به تمامی نکات جزئی این بخش پرداخته شده است.

جریان های درآمدی در مدل کسب و کار چیست؟

برای تاسیس یک بوم مدل کسب‌ و کار تنها داشتن یک ایده‌ی ناب کافی نیست بلکه باید برنامه‌ای اقتصادی برای درآمدزایی آن طراحی کرد. این برنامه که با توجه به دسته‌بندی مشتریان و نوع محصول یا خدمات است جریان درآمدی نامیده می‌شود.

کسب و کارها با توجه به محصول یا خدماتی که ارائه می‌دهند قیمت‌گذاری و مسیرهای درآمدی مختلفی دارند. قیمت‌گذاری‌ها می‌توانند لیستی ثابت یا متغیر با بازار، عمده فروشی، تخفیف و… باشد. انتخاب نوع قیمت‌گذاری را مشتریان و شیوه‌ی تولید ما نشان می‌دهد. تولید محصول هزینه‌هایی به دنبال دارد. مدیریت فرآیند کسب کار ها کمک می‌کند تا این فرایندها را به درستی طراحی کرده و قیمت‌گذاری مناسب را با توجه به هزینه‌ها و نیاز بازار انجام دهند.قیمت‌گذاری باید به گونه‌ای باشد که هم برای مشتریان ارزش داشته و هم علاوه بر جبران هزینه‌ها سودآور باشد.

بیشتر بخوانید: اهمیت سیستم سازی فروشگاه در 6 حوزه کلیدی

7 نوع جریان های درآمدی در بوم کسب و کار

با شناخت دسته‌بندی مشتریان می‌توان فهمید آن‌ها بابت چه چیزی مایل به پرداخت هزینه هستند. این بزرگ‌ترین سرنخ برای شناسایی نوع جریان درآمدی کسب و کار شماست. مشاوره کسب و کار در اصفهان می‌تواند به شما کمک کند تا جریان‌های درآمدی مناسب را شناسایی کرده و مدل کسب و کار خود را بهینه‌سازی کنید. انواع جریان‌های درآمدی در 7 دسته گروه‌بندی می‌شوند که در ادامه مفصل به آن‌ها می‌پردازیم.

1.فروش دارایی

در این مدل با فروش حق مالکیت کالاها کسب و کار به درآمد می‌رسد. این کالاها الزاماً توسط خود شرکت تولید نمی‌شوند و می‌توانند تنها تامین‌کننده باشند. مثل دیجی کالا که اقلامی مثل لباس، لوازم خانگی، کتاب و… را آنلاین به فروش می‌رساند.

2.حق استفاده

شرکت‌هایی که در ازای یک سرویس و خدمت هزینه دریافت می‌کنند این مدل درآمدی را اجرا می‌کنند. مشتریان هرچه از این خدمات بیشتر استفاده کنند باید پول بیشتری پرداخت کنند. مثل شرکت‌های مخابراتی که در ازای هر سرویسی از جمله تماس، پیامک و اینترنت مشتریان هزینه می‌پردازند.

3.حق عضویت

این جریان درآمدی بیشتر مربوط به زمانی‌ست که به مشتریان دوره‌ی از خدمات استفاده کنند. شیوه‌ی کلاسیک حق عضویت باشگاه‌ها و مجله‌هاست اما در فضای دیجیتال خرید اشتراک اینترنت یا عضویت در سایت‌های آموزشی و… است. برای مثال با پرداخت دوره‌ای حق عضویت در سایت متمم می‌توان به درس‌ها و مقاله‌های بیشتری دسترسی داشت.

بیشتر بخوانید: سیستم ‌سازی در تولید: بهبود کارایی و کیفیت

4.قرض دادن/ اجاره دادن

در این شیوه شرکت‌ها با در اختیار گذاشتن حق مالکیت موقت یک محصول یا مکان به درآمد می‌رسند. مثل اجاره‌ی ملک یا ماشین که جریان درآمدی مداومی برای اجاره‌دهنده ایجاد می‌کند. ازکی یکی از استارتاپ‌هایی‌ است که با دریافت کارمزد به مشتریان خود وام می‌دهد.

5.اعطای حق امتیاز

با صدور مجوز برای استفاده از حق امتیاز یا حق مالکیت معنوی نیز می‌توان جریان درآمدی ایجاد کرد. دارندگان این مجوز قادرند بدون تولید محصول و تجاری‌سازی خدمت درآمد کسب کنند. درست مثل زمانی که یک کمپانی تکنولوژی جدیدی را وارد صنعت می‌کند و به اسم خودش ثبت می‌شود. این شرکت می‌تواند حق استفاده از آن تکنولوژی را در ازای دریافت هزینه به شرکت دیگری بفروشد.

6.دستمزد کارگزاری

دستمزد کارگزاری جریان درآمدی حاصل واسطه‌گری ا‌ست. کسب و کار با ارائه‌ی خدمت به دو طرف یک معامله و دریافت مبلغی به عنوان کمیسیون به درآمد می‌رسد. مشاغلی مثل مشاوران املاک در این گروه قرار می‌گیرند که در هر خرید و فروش درصدی از ارزش هر معامله را دستمزد می‌گیرند.

7.انجام تبلیغات

کسب و کارهایی وجود دارند که با تبلیغ محصول یا خدمات شرکت‌های دیگر به درآمد می‌رسند. در گذشته کار تبلیغات تنها به عهده‌ی رسانه‌هایی مثل تلویزیون یا رادیو بود اما امروزه اپلیکیشن‌ها که محصول به حساب می‌آیند می‌توانند از طریق تبلیغات یک جریان درآمدی دیگر نیز برای خود داشته باشند. یکی از کسب‌ و کارهای فعال در این حوزه شرکت یکتانت، جریان درآمدی اصلی‌اش برپایه‌ی تبلیغات شکل گرفته است.

بیشتر بخوانید: سیستم سازی در املاک با 5 روش کاربردی

 جمع‌بندی

جریان درآمدی در مدل کسب و کار نقشه‌ی راه اقتصادی برای زنده‌ماندن کسب‌ و کار است پس باید در بوم مدل کسب‌ و کار حتما آن را بررسی کنیم. حتی اگر شما بهترین محصول و حیاتی‌ترین خدمت را هم ارائه کنید اما مسیرهای پرداختی مشتریان را در نظر نگیرید زود از پا درمی‌آیید. ارزش آفرینی هزینه‌بر است پس لازمه‌ی خدمت‌رسانی به مشتری وجود درآمد است.